Trong suốt hành trình thai kỳ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe của mẹ và sự phát triển toàn diện của thai nhi. Tuy nhiên, không phải mẹ bầu nào cũng hiểu rõ những yếu tố dinh dưỡng cần thiết, dễ gặp sai lầm hoặc thiếu hụt dưỡng chất. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ những vấn đề dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai cần đặc biệt quan tâm.
Vai trò của dinh dưỡng trong thai kỳ
Khi mang thai, nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể người mẹ tăng lên đáng kể để đáp ứng sự phát triển nhanh chóng của thai nhi và duy trì sức khỏe cho mẹ. Một chế độ ăn uống hợp lý không chỉ giúp thai nhi tăng trưởng tốt mà còn hạn chế nguy cơ biến chứng như sinh non, tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ hoặc thiếu máu.
Các chuyên gia dinh dưỡng sản khoa khuyến nghị rằng: mỗi giai đoạn của thai kỳ lại cần tập trung vào một số dưỡng chất nhất định. Việc lựa chọn thực phẩm, cân đối khẩu phần và thời gian ăn uống khoa học là điều không thể bỏ qua.
Những lợi ích khi mẹ bầu có chế độ dinh dưỡng thai kỳ hợp lý
Những dưỡng chất thiết yếu trong thai kỳ
Acid folic – Ngăn ngừa dị tật ống thần kinh
Folate (vitamin B9) rất quan trọng trong 3 tháng đầu thai kỳ. Thiếu acid folic có thể làm tăng nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi như nứt đốt sống hoặc thiếu não.
Nguồn thực phẩm giàu acid folic: rau lá xanh đậm, đậu lăng, ngũ cốc nguyên cám, gan động vật.
Sắt – Ngừa thiếu máu thai kỳ
Khi mang thai, thể tích máu tăng lên khiến nhu cầu sắt cũng tăng theo. Thiếu sắt dễ gây mệt mỏi, xanh xao, hoa mắt và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Mẹ bầu nên bổ sung sắt từ thịt đỏ, gan, lòng đỏ trứng, đậu đỗ hoặc viên sắt theo chỉ định bác sĩ.
Canxi – Hình thành hệ xương thai nhi
Canxi cần thiết cho sự phát triển xương, răng và tim của thai nhi. Nếu thiếu canxi, cơ thể mẹ có thể bị rút canxi từ xương, làm tăng nguy cơ loãng xương sau sinh.
Thực phẩm giàu canxi: sữa và chế phẩm từ sữa, cá nhỏ ăn cả xương, bông cải xanh, đậu phụ.
DHA – Phát triển trí não
DHA là một acid béo omega-3 đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ và thị giác thai nhi, đặc biệt là ở tam cá nguyệt cuối cùng.
Nguồn cung cấp DHA: cá béo (cá hồi, cá mòi), trứng, dầu cá hoặc thực phẩm chức năng.
Những sai lầm dinh dưỡng mẹ bầu thường mắc phải
Sai lầm của mẹ bầu khi mang thai rất dễ mắc phải là gì ?
Ăn quá nhiều dẫn đến thừa cân
Nhiều mẹ bầu quan niệm “ăn cho hai người” nên thường nạp quá nhiều năng lượng, gây tăng cân nhanh, dễ dẫn đến tiểu đường thai kỳ hoặc sinh khó. Thực tế, nhu cầu calo chỉ tăng khoảng 300 kcal/ngày so với bình thường, quan trọng là chất lượng bữa ăn chứ không phải số lượng.
Thiếu đa dạng thực phẩm
Chỉ tập trung vào vài món được cho là “bổ thai” khiến khẩu phần ăn bị thiếu hụt dưỡng chất. Mẹ bầu cần ăn đa dạng từ nhóm đạm, béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.
Lạm dụng thực phẩm chức năng
Nhiều người dùng viên uống bổ sung không đúng cách, dẫn đến dư thừa vi chất, gây rối loạn chuyển hóa. Việc bổ sung nên theo chỉ định của chuyên gia y tế, dựa vào kết quả xét nghiệm.
Lời khuyên từ chuyên gia dinh dưỡng sản khoa
Chúng tôi khuyến nghị mẹ bầu nên:
- Thăm khám định kỳ để được tư vấn chế độ ăn uống cá nhân hóa.
- Tăng cường thực phẩm tự nhiên, ít qua chế biến công nghiệp.
- Uống đủ nước, ít nhất 2 lít/ngày.
- Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no để giảm khó tiêu, ợ nóng.
- Theo dõi cân nặng thường xuyên, đảm bảo tăng cân đúng mức theo từng giai đoạn.
Kết luận
Dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai không chỉ là ăn đủ, mà quan trọng hơn là ăn đúng và ăn khoa học. Việc chủ động tìm hiểu và điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh, thai nhi phát triển toàn diện. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về dinh dưỡng thai kỳ, đừng ngần ngại trao đổi với chuyên gia để được hướng dẫn chính xác và kịp thời.
