Review
Hỏi ĐápKhí hư (dịch tiết âm đạo) là hiện tượng sinh lý bình thường của phụ nữ, giúp giữ ẩm, làm sạch và bảo vệ môi trường âm đạo. Tuy nhiên, khi khí hư thay đổi về màu sắc, mùi, độ đặc hoặc lượng tiết, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý phụ khoa hoặc bệnh lây qua đường tình dục (STDs).
Một trong những câu hỏi phổ biến mà nhiều chị em quan tâm là: “Khí hư bất thường có lây qua đường tình dục không?” Bài viết này sẽ cung cấp câu trả lời đầy đủ, giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, cách nhận biết và biện pháp phòng ngừa.
Khí hư bất thường có lây qua đường tình dục không?
Câu trả lời là có – nhưng không phải tất cả trường hợp.
- Có lây: Khi nguyên nhân là bệnh lây qua đường tình dục (STDs) như lậu, Chlamydia, Trichomonas, herpes sinh dục, HPV… Vi khuẩn/virus/ký sinh trùng gây bệnh tồn tại trong dịch âm đạo, tinh dịch và có thể truyền sang bạn tình khi quan hệ không an toàn.
- Không lây: Khi khí hư bất thường do mất cân bằng hệ vi sinh âm đạo, viêm do nấm Candida, viêm teo âm đạo ở phụ nữ mãn kinh, dị ứng với xà phòng hoặc bao cao su.
Chuyên gia Mayo Clinic khuyến cáo: Nếu khí hư kèm theo mùi hôi, ngứa, đau vùng kín, tiết dịch màu bất thường sau quan hệ, bạn cần đi khám ngay vì đây có thể là dấu hiệu bệnh lây qua đường tình dục.
Nguyên nhân khí hư bất thường có khả năng lây truyền
1. Nhiễm trùng roi Trichomonas
- Là bệnh lây truyền qua đường tình dục khá phổ biến.
- Gây ra khí hư loãng, màu vàng xanh, có bọt, mùi hôi khó chịu.
- Khi quan hệ tình dục, trùng roi lây sang bạn tình nhanh chóng.
2. Bệnh lậu
- Do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây nên.
- Khí hư đặc, màu vàng hoặc xanh, có mùi hôi nặng, kèm tiểu buốt, đau rát khi quan hệ.
- Đây là bệnh lây truyền trực tiếp qua quan hệ tình dục.
3. Nhiễm chlamydia
- Khí hư ra nhiều, loãng, màu trắng đục hoặc vàng.
- Bệnh dễ lây qua quan hệ tình dục, nhiều khi không có triệu chứng rõ ràng.
- Nếu không điều trị, có thể gây viêm tiểu khung, tắc vòi trứng, vô sinh.
4. Herpes sinh dục
- Do virus HSV gây ra.
- Ngoài khí hư bất thường, còn xuất hiện mụn nước, vết loét ở vùng kín.
- Dễ lây qua tiếp xúc da – niêm mạc khi quan hệ.
5. HPV (virus gây sùi mào gà)
- Không trực tiếp gây khí hư bất thường, nhưng nếu tổn thương sinh dục kèm viêm nhiễm sẽ làm khí hư thay đổi.
- Lây lan qua tiếp xúc tình dục trực tiếp.
Nguyên nhân khí hư bất thường KHÔNG lây qua đường tình dục
Bên cạnh những bệnh xã hội, nhiều trường hợp khí hư bất thường không lây truyền, bao gồm:
- Viêm âm đạo do nấm Candida: khí hư đặc, vón cục như bã đậu, ngứa nhiều. Đây là nấm thường trú, phát triển mạnh khi môi trường âm đạo mất cân bằng. Không xếp vào bệnh xã hội, nguy cơ lây sang bạn tình thấp.
- Viêm âm đạo do vi khuẩn (BV – Bacterial Vaginosis): khí hư loãng, màu xám, mùi tanh cá ươn. Không phải bệnh lây truyền qua tình dục, nhưng quan hệ tình dục có thể làm tái phát.
- Rối loạn nội tiết, mãn kinh, sau sinh: estrogen suy giảm gây khô rát, khí hư bất thường. Hoàn toàn không lây.
- Thói quen vệ sinh kém, dị ứng dung dịch vệ sinh, bao cao su: chỉ gây kích ứng tại chỗ, không lây cho bạn tình.
Vì sao cần phân biệt khí hư bất thường có lây hay không?
- Xác định đúng nguyên nhân giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
- Nếu nguyên nhân là bệnh xã hội, cần điều trị cả bạn tình để tránh tái nhiễm.
- Ngược lại, nếu khí hư bất thường không do bệnh lây truyền, chỉ cần điều trị cá nhân và điều chỉnh thói quen sinh hoạt.
Cách chẩn đoán khí hư bất thường có lây qua tình dục hay không
Để biết khí hư bất thường có phải bệnh lây truyền qua tình dục hay không, bác sĩ sẽ:
- Khai thác bệnh sử: tiền sử quan hệ, triệu chứng đi kèm.
- Khám phụ khoa: quan sát màu sắc, mùi, tính chất khí hư.
- Xét nghiệm khí hư: soi tươi, nuôi cấy vi khuẩn, xét nghiệm PCR tìm HPV, chlamydia, lậu, trichomonas.
- Xét nghiệm máu: kiểm tra HIV, giang mai, HSV nếu nghi ngờ.
Cách xử lý khí hư bất thường do lây truyền tình dục
- Đi khám sớm tại cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.
- Điều trị theo phác đồ: thuốc kháng sinh, kháng virus, kháng nấm phù hợp từng bệnh.
- Điều trị cả bạn tình để ngăn lây chéo.
- Kiêng quan hệ tình dục cho đến khi khỏi bệnh hoàn toàn.
- Tăng cường miễn dịch bằng dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý.
Cách phòng ngừa khí hư bất thường lây qua tình dục
- Quan hệ tình dục an toàn: sử dụng bao cao su, chung thủy một bạn tình.
- Khám phụ khoa định kỳ: 6 tháng/lần để phát hiện bệnh sớm.
- Tiêm vắc-xin HPV: phòng ngừa sùi mào gà, ung thư cổ tử cung.
- Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách: rửa nhẹ nhàng, không thụt rửa sâu.
- Lối sống lành mạnh: hạn chế rượu bia, thuốc lá, giảm stress.
Kết luận
Khí hư bất thường có lây qua đường tình dục không? Câu trả lời là: Có thể có hoặc không, tùy nguyên nhân.
- Nếu do bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, trichomonas, chlamydia, herpes, HPV → có thể lây nhiễm cho bạn tình.
- Nếu do nấm Candida, viêm âm đạo do vi khuẩn, rối loạn nội tiết, vệ sinh kém → không lây truyền qua quan hệ tình dục.
Điều quan trọng là chị em không nên tự chẩn đoán, mà cần đi khám phụ khoa sớm để xác định nguyên nhân chính xác, từ đó có hướng điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng.
