Kinh nguyệt màu nâu là hiện tượng không quá hiếm gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Trong nhiều trường hợp, đây là biểu hiện sinh lý bình thường. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này kéo dài, kèm theo các dấu hiệu bất thường khác thì có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề phụ khoa nghiêm trọng cần được chú ý.
Kinh nguyệt màu nâu là gì?
Kinh nguyệt bình thường có màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm, dạng lỏng hoặc hơi đặc, thường kéo dài từ 3 đến 7 ngày. Khi máu kinh có màu nâu, điều đó cho thấy máu đã bị oxy hóa trong tử cung hoặc âm đạo trước khi được đẩy ra ngoài.
Hiện tượng này có thể xuất hiện ở đầu hoặc cuối chu kỳ kinh, hoặc kéo dài trong suốt thời gian hành kinh. Việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp chị em phân biệt giữa tình trạng sinh lý bình thường và dấu hiệu của bệnh lý tiềm ẩn.
Nguyên nhân khiến kinh nguyệt màu nâu
1. Dấu hiệu sinh lý bình thường
- Cuối chu kỳ kinh: Máu kinh ra ít, di chuyển chậm khiến máu bị oxy hóa, chuyển thành màu nâu sẫm hoặc nâu đỏ. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường.
- Đầu chu kỳ: Một số phụ nữ thấy xuất hiện máu màu nâu trước khi chính thức bắt đầu chu kỳ. Đây là phần máu cũ còn sót lại từ kỳ trước, không đáng lo ngại.
- Rối loạn nội tiết tố: Thường gặp ở tuổi dậy thì, sau sinh, giai đoạn tiền mãn kinh hoặc do căng thẳng, thiếu ngủ, thay đổi môi trường sống.
2. Tác dụng phụ của thuốc
- Thuốc tránh thai: Các loại thuốc tránh thai nội tiết có thể gây thay đổi nội tiết tạm thời, khiến kinh nguyệt ra ít, máu có màu nâu.
- Thuốc điều trị nội tiết: Một số loại thuốc ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và màu sắc máu kinh.
3. Dấu hiệu mang thai hoặc sảy thai sớm
- Ra máu báo thai: Khoảng 6–12 ngày sau khi trứng thụ tinh, một số phụ nữ có thể ra máu nâu nhẹ, được gọi là máu báo thai. Tuy nhiên, cần phân biệt rõ với kinh nguyệt để tránh nhầm lẫn.
- Dọa sảy thai hoặc thai ngoài tử cung: Máu có màu nâu kèm đau bụng dưới, choáng, chóng mặt… có thể là dấu hiệu cảnh báo cần cấp cứu.
4. Nhiễm trùng phụ khoa
Các bệnh như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung có thể gây rối loạn kinh nguyệt và xuất huyết bất thường, máu có màu nâu, kèm mùi hôi, ngứa, đau rát khi quan hệ.
5. Các bệnh lý phụ khoa nghiêm trọng
- U xơ tử cung, polyp tử cung: Có thể gây ra tình trạng rong kinh, máu kinh sẫm màu.
- Lạc nội mạc tử cung: Lớp nội mạc tử cung phát triển sai vị trí khiến kinh nguyệt bất thường.
- Ung thư cổ tử cung hoặc nội mạc tử cung: Trường hợp nghiêm trọng, máu ra bất thường, màu nâu đen, có mùi hôi và kèm đau dữ dội.
Cần lưu ý khi tình trạng kéo dài kèm triệu trứng cần đi khám ngay
Khi nào nên lo lắng về kinh nguyệt màu nâu?
Bạn nên đến cơ sở y tế nếu tình trạng kinh nguyệt màu nâu đi kèm với các dấu hiệu sau:
- Kéo dài quá 7 ngày hoặc xuất hiện nhiều chu kỳ liên tiếp
- Máu có mùi hôi nồng, bất thường
- Đau bụng dữ dội, đau lưng, đau vùng chậu
- Kèm theo sốt, buồn nôn, chóng mặt
- Ra máu bất thường giữa chu kỳ hoặc sau quan hệ
Những biểu hiện trên có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc các bệnh lý phụ khoa nguy hiểm, cần được chẩn đoán và điều trị sớm.
Cách xử lý và phòng ngừa kinh nguyệt màu nâu
1. Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt thường xuyên
Ghi chú các thay đổi về màu sắc, lượng máu, thời gian hành kinh để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
2. Vệ sinh vùng kín đúng cách
- Dùng dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp
- Không thụt rửa sâu vào âm đạo
- Thay băng vệ sinh 3–4 giờ/lần trong kỳ kinh
3. Ăn uống điều độ, tăng cường sức đề kháng
- Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ
- Uống đủ nước, ăn rau xanh và thực phẩm giàu sắt, vitamin
- Tránh xa chất kích thích như cà phê, rượu, thuốc lá
4. Giữ tâm lý ổn định
Căng thẳng kéo dài gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến màu sắc và chu kỳ kinh nguyệt. Nên tập thể dục nhẹ nhàng, ngủ đủ giấc, giữ tinh thần lạc quan.
5. Khám phụ khoa định kỳ
Phụ nữ nên khám phụ khoa 6 tháng một lần để sàng lọc, phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn, đặc biệt khi có bất thường về kinh nguyệt.
Kết luận
Kinh nguyệt màu nâu có thể là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe sinh sản của bạn đang gặp vấn đề. Đừng chủ quan khi thấy những thay đổi bất thường về màu sắc máu kinh. Việc theo dõi cơ thể và đi khám định kỳ sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách chủ động, an toàn và hiệu quả.
