Vitamin và khoáng chất là hai yếu tố không thể thiếu giúp duy trì sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật và hỗ trợ mọi hoạt động sống trong cơ thể. Việc bổ sung đúng cách và đầy đủ các vi chất này giúp bạn có hệ miễn dịch mạnh mẽ, làn da tươi trẻ, trí não minh mẫn và cơ thể luôn tràn đầy năng lượng.
Vitamin là gì? Vai trò quan trọng của vitamin với cơ thể
Vitamin là những hợp chất hữu cơ mà cơ thể chỉ cần với một lượng nhỏ nhưng lại giữ vai trò thiết yếu. Chúng tham gia vào hầu hết các phản ứng chuyển hóa và duy trì chức năng sinh lý ổn định.
Vitamin là gì? Các loại vitamin và vai trò đối với sức khỏe
Các nhóm vitamin chính
-
Vitamin tan trong nước: Bao gồm vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12) và vitamin C. Nhóm này không tích lũy trong cơ thể, cần bổ sung hằng ngày qua thực phẩm.
-
Vitamin tan trong dầu: Gồm vitamin A, D, E, K – dễ hấp thụ khi ăn cùng chất béo, có thể tích trữ trong mô mỡ và gan.
Tác dụng nổi bật của các vitamin
-
Vitamin A: Giúp sáng mắt, tăng sức đề kháng.
-
Vitamin B: Hỗ trợ chuyển hóa, giảm căng thẳng, nuôi dưỡng thần kinh.
-
Vitamin C: Tăng cường miễn dịch, làm đẹp da, chống oxy hóa.
-
Vitamin D: Tăng hấp thu canxi, phòng chống loãng xương.
-
Vitamin E: Làm chậm lão hóa, tốt cho da và hệ tim mạch.
-
Vitamin K: Hỗ trợ đông máu, bảo vệ xương.
Khoáng chất là gì? Vì sao không thể thiếu khoáng chất?
Khoáng chất là các nguyên tố vô cơ có vai trò cấu tạo và duy trì nhiều hoạt động sinh học trong cơ thể. Không như vitamin, khoáng chất không bị phân hủy bởi nhiệt hay ánh sáng, nhưng cũng cần cung cấp đều đặn từ chế độ ăn.
Khoáng chất là gì? Tầm quan trọng của khoáng chất đối với cơ thể
Các nhóm khoáng chất thiết yếu
-
Khoáng đa lượng: Bao gồm canxi, phốt pho, kali, natri, magie… cần nhiều mỗi ngày.
-
Khoáng vi lượng: Như sắt, kẽm, đồng, i-ốt, selen… tuy chỉ cần lượng nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng.
Tác dụng của từng loại khoáng chất
-
Canxi: Cần thiết cho xương chắc khỏe, duy trì nhịp tim và chức năng thần kinh.
-
Sắt: Hình thành hemoglobin, phòng ngừa thiếu máu.
-
Kẽm: Hỗ trợ miễn dịch, làm lành vết thương nhanh chóng.
-
Magie: Tham gia hàng trăm phản ứng enzyme, điều hòa huyết áp.
-
I-ốt: Cần cho tuyến giáp hoạt động bình thường.
Thiếu vitamin và khoáng chất gây hại như thế nào?
Thiếu hụt vi chất có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, điển hình:
-
Thiếu vitamin A dễ gây quáng gà, khô mắt.
-
Thiếu vitamin C gây chảy máu chân răng, mệt mỏi.
-
Thiếu sắt khiến cơ thể suy nhược, da xanh xao.
-
Thiếu canxi làm tăng nguy cơ loãng xương, đau nhức khớp.
Trong khi đó, thừa vitamin hoặc khoáng chất (do dùng thực phẩm chức năng bừa bãi) cũng có thể gây ngộ độc hoặc ảnh hưởng đến gan, thận.
Nguồn bổ sung vitamin và khoáng chất tự nhiên
Bổ sung vitamin và khoáng chất như thế nào thì tốt cho sức khỏe?
Thay vì phụ thuộc vào viên uống tổng hợp, bạn hoàn toàn có thể bổ sung vi chất thông qua chế độ ăn uống cân đối:
-
Rau củ quả: Giàu vitamin C, beta-caroten, folate…
-
Ngũ cốc nguyên cám: Cung cấp vitamin nhóm B và khoáng vi lượng.
-
Hải sản, trứng, sữa: Nguồn giàu vitamin D, canxi, kẽm, i-ốt.
-
Các loại hạt: Chứa nhiều magie, sắt, vitamin E.
-
Trái cây tươi: Như cam, ổi, chuối, xoài – giàu vitamin C, B6 và kali.
Khi nào cần bổ sung vitamin và khoáng chất qua thực phẩm chức năng?
Một số đối tượng có nhu cầu vi chất cao hoặc hấp thu kém có thể cần dùng thêm thực phẩm bổ sung:
-
Phụ nữ mang thai, sau sinh
-
Người lớn tuổi
-
Người ăn chay nghiêm ngặt
-
Người bị stress, suy nhược, thể trạng yếu
Tuy nhiên, việc bổ sung cần có chỉ định của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ, tránh lạm dụng.
Cách sử dụng vitamin và khoáng chất hiệu quả
-
Ưu tiên nguồn thực phẩm tự nhiên.
-
Uống vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) sau bữa ăn chứa chất béo.
-
Không dùng cùng lúc sắt với canxi, do cạnh tranh hấp thu.
-
Đọc kỹ liều lượng trên nhãn thực phẩm chức năng.
-
Không dùng đồng thời nhiều loại bổ sung trùng thành phần.
Kết luận
Vitamin và khoáng chất là nền tảng cho một sức khỏe vững chắc và toàn diện. Bổ sung vi chất đúng cách, đúng liều lượng giúp ngăn ngừa bệnh tật, nâng cao chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ. Hãy bắt đầu chăm sóc cơ thể bạn từ những điều nhỏ nhất: một bữa ăn đủ chất, một giấc ngủ sâu và một thói quen sống khoa học.
